Tôi sống

Trước tiên, các bạn có thể đọc qua các loại Dosha ở đây, trắc nghiệm mình thuộc loại Dosha nào ở đây (tiếng Anh)

Nhận biết những sự mất cân bằng Dosha

Vata

Vata là lạnh, nhẹ khô và di động. Khi chúng mất cân bằng, những tính chất này sẽ thể hiện những triệu chứng của nó.

Lạnh: Vata điển hình lạnh hơn những tạng khác khi chúng mất cân bằng chúng sẽ lạnh hơn bình thường. Chúng có thể trải nghiệm lạnh bàn tay và bàn chân hay khó làm ấm và giữ ấm.
Khô: Vata điển hình khô hơn những tạng khác và khi chúng mất cân bằng, chúng sẽ khô hơn bình thường. Chúng có thể trải nghiệm nứt môi, khô da, tóc khô, và mắt khô. Tính chất khô có thể làm phân khô và cứng và khó bài tiết và thiếu chất nhầy bảo vệ hệ tiêu hoá.
Nhẹ: Vata điển hình khô hơn những tạng khác và khi chúng mất cân bằng, chúng sẽ nhẹ hơn bình thường. Điều này có thể thấy trong sự sút cân hay ngủ nông. Họ có thể quá nhạy cảm hay khó giữ sự ổn định, vững vàng.
Di động: Vata di chuyển nhanh hơn và nhiều hướng hơn những tạng khác, điều này có thể nhìn thấy trong sự thất thường trong tiêu hoá và bài tiết. Tâm trạng thất thường và mức độ năng lượng thất thường là một phần của sự thể hiện của tính chất di động.

Pitta

Pitta là nóng, sắc bén, dầu và có màu.Khi chúng mất cân bằng, những tính chất này sẽ thể hiện những triệu chứng của nó.

Nóng: Pitta điển hình nóng hơn những tạng khác khi chúng mất cân bằng chúng sẽ nóng hơn bình thường. Chúng có thể cảm thấy nóng khi chạm vào hay than phiền về cảm giác nóng và không thỏai mái. Chúng có thể hiện ra thành viêm, cảm giác khó tiêu nóng, hay cảm xúc nóng bỏng.
Sắc bén: Sự sắc bén của Pitta có thể thấy trong sự góc cạnh của hình thể hay trong cảm giác đau nhói, đau nóng mà họ có thể trải nghiệm. Họ có thể giao tiếp sắc bén, ngắn gọn. Họ sẽ trở nên sắc bén hơn, tập trung thẳn thắn hơn khi họ nóng lên.
Dầu: Pitta thì dầu nhiều hơn những tạng khác vì chúng có cả lửa (nóng) và nước trong thể tạng. Khi chúng nóng lên, chúng tiết ra dầu trên bề mặt của cơ thể và chúng ta có thể thấy da dầu, dẫn đến mụn, hay dầu trong tóc.

Có màu: Khi chúng tiết ra dịch có màu, đỏ, vàng, hay xanh lá, đó là dấu hiệu của Pitta mất cân bằng. Chúng có thể là chất nhầy có màu, màu nước tiểu vàng sáng, hay màu xanh lá trong phân.

Kapha

Kapha mát mẻ, ẩm ướt, nặng và ổn định.Khi họ mất cân bằng, những tính chất này sẽ được biểu hiện trong các triệu chứng của họ.

Mát: Kapha rất mát mẻ và thoải mái trong hầu hết các tình huống. Khi họ mất cân bằng, tính mát đó có thể được nhìn thấy trong sắc mặt tái, tiêu hóa chậm chạp, và sự trao đổi chất chậm lại.
Độ ẩm: Độ ẩm của Kapha sẽ hiện ra khi mất cân bằng thông qua biểu hiện bị sung phù , do giữ nước trong cơ thể. Họ có thể cảm thấy bị nhớp nháp khi chạm vào, có tiết dịch chảy nước, tiết nước bọt dư thừa, niêm mạc đường hô hấp, hoặc phân có chất nhầy.
Nặng: Kapha nặng nề do yếu tố đất và khi Kapha mất cân bằng, Kapha sẽ thường biểu hiện nặng nề hơn. Điều này có thể hiển thị như tăng cân, chậm chạp, ngủ nhiều, và có xu hướng u sầu và gắn kết.
Ổn định: Kapha thay đổi chậm và thường xuất hiện với các triệu chứng đến chậm trong suốt thời gian. Các triệu chứng của họ sẽ có ít thay đổi, các triệu chứng như đau nhức hoặc hệ thống tiêu hóa chậm chạp sẽ cho thấy chất lượng của tính ổn định.

Nguyên nhân điển hình của mất cân bằng

Khi chúng ta lựa chọn dựa trên nhu cầu của cơ thể trong thời điểm này, hoặc dựa trên nhu cầu cần thiết của mùa sắp tới, chúng ta tạo ra sức khỏe. Khi chúng ta lựa chọn dựa trên ham muốn và khuynh hướng của Dosha, chúng ta sẽ mất cân bằng. Mỗi loại dosha có những cách thức điển hình, trong đó chúng tạo ra sự mất cân đối. Khi chọn các loại thực phẩm hoặc hoạt động làm tăng Gunas Dosha, chúng tạo ra tình trạng cơ bản mà chúng ta xác định thông qua việc đánh giá các triệu chứng và các gunas của chúng.

Vata & Nguyên nhân tiêu biểu của mất cân bằng

Chế độ ăn:
Thực phẩm lạnh, khô, nhẹ
Giờ ăn thất thường
Không ăn uống lành mạnh
Thực phẩm tiện lợi, thức ăn nhanh
Chờ đợi quá lâu trước khi ăn
Lối sống
Thiếu việc tự chăm sóc (không có thói quen hàng ngày)
Sự thay đổi về thói quen (giờ ăn, thời gian ngủ / thức, năng lượng trong ngày)
Chuyển động dư thừa
Căng thẳng do quá sức
Tâm trí / cảm xúc
Sự miệt mài trong sợ hãi, lo lắng, lo âu
Tinh thần trong quá khứ hoặc tương lai

Pitta & Nguyên nhân tiêu biểu của mất cân bằng

Chế độ ăn:
- Các loại thực phẩm nóng, dầu, sắc, có tính axit
- Rượu, cà phê
- Làm việc khi ăn
- Quá đói trước khi ăn (khó chịu)
Lối sống
Những nơi có giá trị thấp cho việc tự chăm sóc
Làm việc quá sức
Tập thể dục tạo nhiệt và cạnh tranh
Căng thẳng do công việc
Tâm trí / cảm xúc
- Đắm chìm trong sự ghen tức, oán giận, đổ lỗi
- Quá mãnh liệt
- Tập trung mạnh vào thành công có thể ảnh hưởng đến các mối quan hệ

Kapha & Nguyên nhân tiêu biểu của sự mất cân bằng

Chế độ ăn:

o Thực phẩm nặng, ẩm, đặc

o Ăn khi không đói, khi đến giờ / theo thói quen

o Ăn theo cảm xúc / thức ăn làm cho cảm xúc dễ chịu

o Ăn thức ăn quen thuộc bất chấp các vấn đề về tiêu hóa do chúng gây ra

Lối sống

o Quá gắn kết vào thói quen / các khuôn mẫu

o Thiếu sự thay đổi trong thói quen

o Lối sống không hoạt động, ít vận động

Tâm trí / cảm xúc

o Đắm chìm trong u sầu, buồn bã, gắn kết

o Tâm trí sống trong quá khứ

Cân bằng cho 3 Dosha :

Kết nối với Đất, tự nhiên, mặt trời

Cân bằng qua dinh dưỡng:

Lấy thức ăn với số lượng nhỏ
Ăn nhiều bữa (5 lần mỗi ngày)
Dùng thức ăn cùng một thời điểm mỗi ngày
Dùng thực phẩm có tính dầu và bổ dưỡng
Dùng thực phẩm có gia vị vừa phải
Đồ ăn nấu chín, đồ uống nóng ấm (quế, gừng, tiêu)
Không ăn sống, uống lạnh.
Tránh rượu, cà phê và sô cô la; thay vào đó hãy uống sữa, trà thảo mộc trước khi ngủ
Thực phẩm có gas và có vị cay, đắng hoặc làm chát, thì sẽ tăng thêm tính Vata
Nên bổ sung vị ngọt, chua và mặn (tăng tính đất – nước – lửa)

Lối sống:

Ngủ lúc 10h tối

Thực hành Thiền định và Pranayama
Tập thể dục vừa phải, không quá mức, như đi bộ và Yoga là tốt
Abhyanga – tự mát xa bằng dầu mè
Nasya với dầu mè

Kết nối với nước

Cân bằng qua dinh dưỡng:

Khối lượng thức ăn vừa phải
Ăn 3 bữa/ ngày
Cân bằng giữa thực phẩm bổ dưỡng và thực phẩm làm sạch
Thực phẩm bổ dưỡng : Thức ăn có tính nặng như sữa, ngũ cốc
Thực phẩm làm sạch: thực phẩm nhẹhơn, chẳng hạn như salad, súp, trái cây và hạt
Thức ăn nấu với gia vị vừa đủ. Tránh ớt, tiêu, dấm
Tránh thức ăn chiên dầu mỡ nhiều. Ăn đồ mát
Dùng thức ăn và nước uống với nhiệt độ phòng hoặc ấm (không quá nóng)
Vị ngọt, đắng và chát

Lối sống:

Ngủ trước 10 giờ tối, tránh dùng các thiết bị điện tử, màn hình TV, máy tính, điện thoại trước khi ngủ.
Dành thời gian thư giãn với con cái, bạn bè và gia đình
Tập thể dục như bơi lội, trượt tuyết, đạp
xe và đi bộ là tốt, nhưng tránh quá nóng.
Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vào
giữa ngày.
Thực hành Thiền Định và Pranayama
Abhyanga – Tự mát xa với dầu dừa hoặc dầu olive
Nasya với ghee hoặc dầu mè

Trải nghiệm ánh sáng, không gian và không khí

Cân bằng qua dinh dưỡng:

Ăn lượng nhỏ
Ăn chỉ 2 bữa /ngày
Ăn đúng giờ mỗi ngày
Dùng thức ăn có tính nhẹ, làm sạch
Thức ăn có gia vị nóng, không dầu
Ăn thức ăn,uống đồnóng, tínhấm (gừng, quế)
Tránh thực phẩm chiên rán và nước sốt kem
Bổ sung vị cay nồng, đắng và chát
Tránh đồ ngọt, dầu mỡ, lạnh, đồ ăn nặng
Gợi ý cho hai bữa ăn mỗi ngày cho kapha: Ăn sáng lúc 10:00 hoặc 11:00 sáng, bữa thứ hai lúc 5:00 hoặc 6:00 tối.

Lối sống:

Thức dậy lúc 6h sáng
Tập thể dục nghiêm ngặt, đi bộ nhanh và đứng lên thư giãn nếu bạn ngồi lâu
Làm những hoạt động cần vận dụng trí não
Thực hành Thiền Định và Pranayama
Nasya bằng dầu mè

Theo Trung Tâm Sivananda - Đà Lạt.